5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 250. maddesinin uygulanmasına dair usul ve esasları düzenleyen Ceza Muhakemesinde Seri Muhakeme Yönetmeliği (“Yönetmelik”), 31 Aralık 2019 tarih ve 30995 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2020 tarihinde yürürlüğe girdi.
Seri yargılama usulü, yeterli şüphe bulunmasına rağmen kamu davası açmak yerine başvurulan özel bir yargılama usulüdür.
Yönetmelik hükümleri aşağıdaki hususları kapsamaktadır:
- Seri muhakeme usulünün uygulama alanı,
- Usule ilişkin düzenlemeler,
- Usulün teklifi,
- Yaptırımları belirleme usulü,
- Cumhuriyet Savcısı tarafından düzenlenen talepnamede yer alacak hususlar,
- Mahkemece talepnamenin değerlendirilmesi,
- Talep üzerine verilecek kararlar ile bu kararlara ilişkin itiraz usulü,
- Uygulamaya dair diğer hususlar.
Seri muhakeme usulü, Cumhuriyet Savcısı’nın şüpheliye yapacağı teklifin şüphelinin müdafi huzurunda kabul etmesine bağlıdır. Şüpheli teklifi kabul ettiği takdirde bu usulün uygulanacağı ve belirlenecek temel cezanın yarı oranında indirileceği belirtilmiştir.
Şüpheliye, bu usulü kabul etmeden önce değerlendirmesi için bir ayı aşmamak üzere makul bir süre verilebilir; şüpheli mahkeme tarafından hüküm kurulana kadar her aşamada bu usulün uygulanması yönündeki kabulünü geri alabilir. Şüphelinin mazereti olmaksızın verilen sürenin sonunda gelmemesi veya kabulünü geri alması hallerinde ise yargılama genel hükümlere göre devam edecektir.
Cumhuriyet Savcısı, kabul edilen teklif üzerine şüpheli hakkında seri muhakeme usulünün uygulanmasını mahkemeden talepname ile talep eder. Yetkili asliye ceza mahkemesi, talepnamenin verildiği gün incelemesini derhal yapar, şüpheliyi müdafi huzurunda seri muhakeme usulü ile ilgili olarak dinler ve usulü sonuçlandırır.
Yönetmelik’te ayrıca, ön ödeme ve uzlaştırma kapsamındaki suçların seri muhakeme usulüne tabi olmadığı; suç seri muhakeme kapsamında olsa bile yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, sağır ve dilsizlik ile iştirak halinde işlenen suçlarda şüphelilerden birinin kabul etmemesi halinde bu usulün uygulanmayacağı belirtilmiştir.
31 Aralık 2019 tarih ve 30995 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik’in tam metnine bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
