Kültür ve Turizm Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından hazırlanan Film Çekim İzinleri ve Ortak Yapımlar Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 15 Ekim 2019’da yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu Yönetmelik’in yürürlüğe girmesiyle 12 Ağustos 2005 tarihli ve 25904 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Sinematografik Ortak Yapımlar ve Türkiye’de Ticari Amaçlı Film Çekmek İsteyen Yerli ve Yabancı Yapımcılar Hakkında Yönetmelik (“Mülga Yönetmelik”) yürürlükten kaldırıldı.
Yönetmelik Kapsamı
Yönetmelik;
- Ortak yapımların esaslarına,
- Ortak yapım başvurusuna ve değerlendirilmesine,
- Türkiye’de çekilecek sinema ve dizi filmleri için izinlere,
- Film çekim ücret tarifesine,
ilişkin hükümleri kapsamaktadır.
Ortak Yapım Esasları
Ortak yapımlar aşağıdaki özellikleri taşımalıdır:
- İkili ortak yapımlarda, tarafların finansal katılım payı %10’dan az olamaz.
- Çok taraflı ortak yapımlarda tarafların finansal katılım payı %5’ten az, %80’den çok olamaz.
- Ortak yapım sinema filmlerinin jeneriklerinde, tanıtım ve reklamlarında ortak yapımcı ülkelerin her birinin adının belirtilmesi gerekmektedir.
- Filmin nihai kopyası, tarafların müştereken kararlaştırdıkları yerde saklanır ve taraflar bu kopyaya erişim hakkına sahiptir.
Mülga Yönetmelik’te bahsedilen
- kurmaca türdeki ortak yapımlarda, oyuncuların ve teknik ekibin en az %10’u Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmalıdır şartı Yönetmelik uyarınca artık aranmamaktadır.
- bir ortak yapımın yerli film kabul edilmesiyle ilgili düzenleme, Yönetmelik’te yer almamaktadır.
Ortak Yapım Başvurusu ve Değerlendirmesi
Ortak yapım başvurusu yerli yapımcı tarafından Bakanlıkça belirlenen başvuru formu ve belgelerin Sinema Genel Müdürlüğü’ne (“Genel Müdürlük”) iletilmesiyle yapılmaktadır.
Genel Müdürlük’ün incelemesi akabinde eksiklikler başvuru sahibine bildirilir ve eğer bu eksiklikler 15 iş günü içerisinde tamamlanmazsa projeler değerlendirilmez.
Mülga Yönetmelik’te
- Başvurunun çekimlere başlama tarihinden en az 2 ay önce yapılması gerektiği belirtilirken Yönetmelik’te böyle bir düzenleme yer almamaktadır.
- Bakanlık 1 ay içerisinde değerlendirme yapmakla yükümlüyken Yönetmelik’te herhangi bir süre belirtilmemiştir.
Aşağıdakileri projeler değerlendirmeye alınmaz:
- İnsan onuruna aykırı içerikler,
- Pornografik içerikler,
- Ayrımcılık, nefret ve şiddet destekleyen projeler.
Bakanlık başvuruları değerlendirirken yapımcıların yeterli teknik ve mali olanaklara sahip olması ile yerli yapımcının ilgili alan meslek birliğine üye olmasını aramaktadır.
Yerli yapımcı film tamamlandıktan sonra filmin dili;
- Türkçe ise dijital sinema paketi formatındaki nihai kopyasını,
- Yabancı ise orijinal ve Türkçe altyazılarını içeren dijital sinema paketi formatındaki nihai kopyasını,
teslim etmekle yükümlüdür.
Filmin teslim edilmemesi hâlinde ise yerli yapımcı yeni bir proje için ortak yapım başvurusunda bulunamaz.
Çekim İzni
Yabancı Yapımcılar İçin Çekim İzni
- Çekim izni Genel Müdürlük tarafından verilir.
- Bakanlıkça belirlenen çekim izni başvuru formu ve belgelerle başvurular Genel Müdürlük’e çekimlerin başlamasından en az 10 iş günü önce yapılır.
- Başvurulardan uygun bulunanlar için başvuruda belirtilen süre boyunca geçerli olacak izin belgesi düzenlenir ve başvuru sahibine iletilir.
- Yabancı yapımcı çekimin gerçekleştirileceği mahallin en büyük mülki idare amirliğinden de izin almalıdır.
Yerli Yapımcılar İçin Çekim İzni
- Yerli yapımcılar filmin çekimlerinin başlamasından en az beş iş günü önceden Bakanlıkça belirlenen çekim bildirimi başvuru formu ve belgelerle çekim yapılacak mahallin en büyük mülki idari amirliğinden izin alır.
Film Çekim Ücret Tarifesi
Ülkemizde gerçekleştirilecek film çekimlerine ilişkin ihtiyaç ve çözümlerin tespiti, kurumlar arası koordinasyonun sağlanması, iş ve işlemlerin hızlı ve etkin bir şekilde yürütülmesi ile film çekim ücret tarifesinin ve çekim güvenliği esaslarının belirlenmesini teminen Bakanlıkça ihtiyaç duyulan illerde Film Çekim Koordinasyon Komisyonu (“Komisyon”) oluşturulur.
Komisyon, sinema ve dizi filmlere yönelik film çekim ücret tarifesini ve çekim güvenliğine ilişkin esasları belirler.
Komisyon en az yedi üyenin katılımı ile toplanır ve en az altı üyenin aynı yöndeki oyuyla karar alır. Bu kararlar Bakanlık onayı ile yürürlüğe girer.
Bu Yönetmelik’te hüküm bulunmayan hallerde, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar veya ilgili diğer mevzuat hükümleri uygulanır.
30919 sayılı ve 15 Ekim 2019 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan Yönetmelik’in tam metnine bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.