İdari yargıda istinaf kanun yoluna başvuru miktarını düzenleyen 2577 İdari Yargılama Usulü Kanunu hükmü, Anayasa Mahkemesi kararı uyarınca iptal edilmiştir.

Anayasa Mahkemesi (“AYM”) 21 Aralık 2023 tarihli ve 32406 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 26 Ekim 2023 tarihli ve 2023/81 E., 2023/184 K. sayılı kararı (“Karar”) uyarınca 2577 İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun (“İYUK”) istinaf kanun yoluna başvuru miktarını düzenleyen “İstinaf” başlıklı 45. maddesinin birinci fıkrasının ikinci cümlesi ve Ek 1. maddesinin iptaline karar vermiştir.

Başvuru kararlarında kuralın mahkemeye erişim hakkı, hükmün denetlenmesini talep etme hakkı ve kanuni hâkim ilkeleriyle bağdaşmadığı ve kuralda davanın açıldığı ya da karar tarihlerinden hangisinin istinafa ilişkin parasal sınırın belirlenmesinde esas alınacağı hususunda herhangi bir belirliliğin bulunmadığı belirtilmiştir. İlaveten, kuralın belirlilik ve öngörülebilirlik ilkeleriyle çeliştiği ve aynı tarihte açıldığı hâlde yargılama süreci uzun süren dava hakkında istinaf yoluna başvurulamaması gibi sonuçların doğabileceği ve bu durumun eşitlik ilkesini ihlal edebileceğine vurgu yapılmıştır. Reddi talep edilen ilgili hükümler aşağıdaki gibidir:

  • İYUK Madde 45 (1) – “İdare ve vergi mahkemelerinin kararlarına karşı, başka kanunlarda farklı bir kanun yolu öngörülmüş olsa dahi, mahkemenin bulunduğu yargı çevresindeki bölge idare mahkemesine, kararın tebliğinden itibaren otuz gün içinde istinaf yoluna başvurulabilir. Ancak, konusu beş bin Türk lirasını geçmeyen vergi davaları, tam yargı davaları ve idari işlemlere karşı açılan iptal davaları hakkında idare ve vergi mahkemelerince verilen kararlar kesin olup, bunlara karşı istinaf yoluna başvurulamaz.”
  • İYUK Ek 1. Madde – “Bu Kanunda öngörülen parasal sınırlar; her takvim yılı başından geçerli olmak üzere, önceki yılda uygulanan parasal sınırların, o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca Maliye Bakanlığınca her yıl tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılması suretiyle uygulanır. Bu şekilde belirlenen sınırların bin Türk lirasını aşmayan kısımları dikkate alınmaz.”

AYM, Karar’ın gerekçesinde, istinafa tabi kararların belirlenmesine ilişkin parasal sınırın her yıl güncellendiğini, istinaf kanun yoluna başvuru açısından hangi tarihteki parasal sınırın esas alınacağının kanunda belirli bir açıklıkta ve öngörülebilir şekilde düzenlenmesi gerektiğini belirtmiştir. İlgili kuralların açık, net ve tereddüde yer vermeyecek şekilde düzenlenmemesi nedeniyle kanunilik şartının sağlanmadığı kanaatiyle oy birliğiyle hükümlerin iptaline karar verilmiştir.İlgili hükümlerin iptali ile doğacak hukuki boşluk kamu yararını ihlal edecek nitelikte görüldüğünden AYM, Karar’ın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir. Dolayısıyla İYUK’ta yapılan değişiklik 21 Eylül 2024 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.

İYUK ve Karar’ın tam metinlerine bağlantılar üzerinden erişebilirsiniz.

Paylaş:

Linkedin'de paylaş Twitter'da paylaş Facebook'ta Paylaş E-postada paylaş Pay