Türkiye’deki iş mevzuatı tadil edilerek, getirilen yeni düzenleme ile özel istihdam bürolarının belirli kısıtlamalara tabi olarak geçici iş ilişkisi kurabilecekleri öngörülmüştür. Zaman kısıtlamaları, yerine getirilen işin niteliğine göre bu geçici iş ilişkilerine uygulanacaktır. Benzer şekilde, geçici iş ilişkisi kurulabilecek maksimum işçi sayısı oranları işverenin büyüklüğüne bağlı olarak düzenlenmiştir.
Türkiye İş Kurumu (“Kurum”) tarafından çıkarılan Özel İstihdam Büroları Yönetmeliği (“Yönetmelik”), 11 Ekim 2016 tarihli ve 29854 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve yayım tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
Geçici İş İlişkilerinin Süresi
Özel istihdam büroları, artık bir işverenle geçici işçi sağlama sözleşmesi yaparak bir işçisini geçici olarak bu işverene devri için geçici iş ilişkisi kurabilir.
Söz konusu geçici iş ilişkisi aşağıdaki süre kısıtlamalarına tabi olarak kurulabilir:
Mevsimlik işler hariç dönemsellik arz eden iş artışları halleri dışında yukarıda sayılan hallerde söz konusu geçici işçi sağlama sözleşmeleri toplam sekiz ayı geçmemek üzere en fazla iki defa yenilenebilir.
Geçici işçi çalıştıran işveren, belirtilen sürenin sonunda aynı iş için altı ay geçmedikçe yeniden geçici işçi çalıştıramaz.
Özel istihdam bürolarının geçici iş ilişkisi kurmak suretiyle yurt dışına işçi göndermesi hâlinde, işçilerin yurt dışı hizmet akitlerinin Kuruma onaylatmakla yükümlüdür.
İş Sözleşmelerine İlişkin Kısıtlamalar
(Geçici iş ilişkisi kurulması) aşağıdaki unsurları içeren iş sözleşmelerinin kurulması yasaktır ve işbu sözleşmeler geçersiz addedilecektir:
- Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro ve pozisyonları için aracılık faaliyeti yapılması,
- Kurum’dan izin alınmaksızın bir işyerinde veya 5187 sayılı Kanunda yazılı araçlarla ve benzeri yayın araçları ile iş ve işçi bulmaya aracılık yapılması,
- Basın ve yayın kuruluşları vasıtasıyla iş ve işçi bulmaya aracılık faaliyeti gösteren kişilere ait reklam ve ilanların yayınının yapılması,
- Aşağıdaki meslek gruplarındaki kişiler haricinde aracılık faaliyeti kapsamında bedel alınması konusunda anlaşma yapılması,
- profesyonel sporcu
- teknik direktör
- antrenör
- manken
- fotomodel
- sanatçı meslek gruplarında yer alanlar
- genel müdür veya daha üst düzey yönetici pozisyonlarında işe yerleştirilecek kişiler
- Aşağıdaki şartları taşıyan anlaşmalar yapılması:
- İşçinin kayıt dışı çalışması.
- Sendikaya üye olması veya olmaması.
- Asgari ücretin altında ücret ödenmesi.
- Bir işverenin veya iş arayanın, işe yerleştirme faaliyeti için diğer özel istihdam bürolarından veya Kurumdan hizmet almalarını engelleyen anlaşmalar yapılması.
Özel istihdam büroları iş arayanlardan ve geçici iş ilişkisi ile çalıştırılacak işçilerden aracılık faaliyeti kapsamında ve aracılık faaliyetine yönelik düzenleyeceği eğitimlerden menfaat temin edemeyecek ve hizmet bedeli alamayacaktır.
Ancak 5580 sayılı Kanun kapsamında da faaliyet gösteren özel istihdam bürolarının, aracılık faaliyeti dışında sunacakları eğitimlerden ücret alabileceği öngörülmüştür.
Yönetmelik kapsamında, özel istihdam bürolarının iş arayanlara ve işverenlere ilişkin topladığı bilgileri sadece iş ve işçi bulma faaliyeti için toplayabileceği, işleyebileceği ve faydalanabileceği düzenlenmiştir.
Bürolar tarafından Çalıştırılması Zorunlu olan Personel
Çeşitli personellerin özel istihdam bürolarında çalıştırılması zorunludur. Yönetmelik uyarınca söz konusu personelde bulunması gereken nitelikler ve eğitim kriterleri değiştirilmiştir. Özel istihdam bürolarına söz konusu kriterlere sahip zorunlu personel çalıştırmak üzere 1 Ocak 2017 tarihine kadar süre tanınmıştır.
Yönetmeliğin tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.
