Rekabet Kurumu’nun (“Kurum”) Aksigorta A.Ş. (“Aksigorta”) ile Acıbadem Sağlık ve Haydat Sigorta A.Ş. (“Acıbadem”) arasında 9 Aralık 2015 tarihinde imzalanan Çerçeve Sözleşmesi ve eklerine menfi tespit belgesi verilmesi veya muafiyet tanınması talebini içeren 11 Mayıs 2016 tarih ve 16-16/269-120 sayılı kararı yayınlandı. Söz konusu karar, rakip teşebbüsler arası akdedilmiş koasürans ve reasürans sözleşmelerinin rekabet hukuku perspektifinden tekrar değerlendirilmesi gerektiğinin sinyallerini vermektedir.
Sözleşme
Karara konu sözleşme kapsamında Aksigorta ve Acıbadem arasında planlanan işbirliği koasürans, reasürans ve operasyonel hizmetlerin verilmesi düzenlenmektedir. Taraflar, Aksigorta’nın mevcut durumda var olan sağlık ürünleri ile ilgili olarak Acıbadem’in
- Operasyonel konularda hizmet vermesi,
- Aksigorta markasıyla satışa sunulacak yeni bir ürünün ortaklaşa geliştirilerek tüketiciye ulaştırılması
- Koasürans ve Reasürans hizmetlerinin
sağlanması konularında anlaşmışlardır.
Kurul’un sözleşmeyi incelerken yapmış olduğu önemli bir değerlendirme, Aksigorta ve Acıbadem’in sigorta hizmetleri ve ilgili ürün pazarı olarak belirlenen sağlık sigortası pazarında birbirlerine rakip durumda faaliyet yürütmekte olduklarına yönelik değerlendirmedir. Zira bu, aynı piyasada faaliyet gösteren ve birbirine rakip olan iki teşebbüsün akdettikleri sözleşmenin rekabeti kısıtlayıcı hükümler içerip içermediğinin değerlendirilmesini zorunlu kılmaktadır. Her ne kadar, yayımlanan gerekçeli kararda anlaşma hükümleri “ticari sır” olarak karartılmış olsa da, karar metninden anlaşma içerisinde rekabeti sınırlayıcı hükümler bulunduğu anlaşılmaktadır. Ana hatlarıyla bu hükümlerin;
- Tarafların gizli, teknik bilgilerinin, ticari sırlarının, müşteri ve piyasa bilgileri ile müşterilerine ait her türlü bilgi ve belgenin aktarımını düzenleyen,
- Fiyatlama, kar marjı ve reasürans komisyonu hususlarının belirlenmesini düzenleyen,
- Aksigorta’ya sözleşmelerle getirilen ve benzer işbirliklerine girmesini zorlaştıran hükümler olduğu anlaşılmaktadır.
Kurul Değerlendirmeleri
Tarafların akdettikleri Gizlilik Sözleşmesi ile gizli, teknik bilgi ve ticari sırların, müşteri ve piyasa bilgileri ile müşterilerine ait her türlü bilgi ve belgenin aktarımı konusunda anlaşmaya vardıkları anlaşılmaktadır. Bu paylaşım da, Kurul tarafından rekabet hukukuna aykırı bir paylaşım olarak değerlendirilmiş ve sözleşmeye menfi tespit belgesi verilemeyeceği sonucuna ulaşılmıştır.
Ayrıca, Kurul koassürans ilişkisinin grup muafiyeti kapsamında değerlendirilebileceğine fakat reassürans ilişkisinin bu kapsama girmeyeceğine vurgu yaparak sözleşme için bireysel muafiyet incelemesi yapmış ve sözleşmeye bireysel muafiyet tanımıştır.
Bu tip sözleşmelerin rekabet hukuku açısından değerlendirilmesinde, Kurul’un rakiplerin sözleşme sonrasında da rekabet etmeye devam etmelerine yaptığı vurguyu göstermesi açısından aşağıdaki paragraf önemlidir.
“ACIBADEM ve AKSİGORTA’nın kendilerine ait ürünleri iki rakip olarak satmaya devam etmeleri, ACIBADEM’in özgür bir şekilde kendi ürünlerini oluşturmaya devam edecek olması, bu hususta AKSİGORTA’nın herhangi bir söz hakkının bulunmaması, AKSİGORTA ürünleri için de söz hakkının AKSİGORTA’da olması, ACIBADEM’in yalnızca ürünlerle ilgili hizmet verdiği dikkate alındığında rekabeti gereğinden fazla bozucu/sınırlayıcı bir eylemin bulunmadığı sonucuna ulaşılmıştır.”
Sonuç olarak, koassürans ve reassürans anlaşmalarının rakipler arasında yapılıyor olmasının sözleşmeleri rekabet hukuku açısından hassaslaştırdığını göstermesi ve bu tip ilişkiler bakımından sektörde olağan olan bilgi paylaşımlarının rekabet hukuku açısından da değerlendirilmesi gerekebileceğini göstermesi bakımından, Rekabet Kurumu’nun bu kararı önem arzetmektedir.
Karar’ın tam Türkçe metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.
