Hava Yolu Taşıyıcılarının Yükümlülüklerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik (“Yönetmelik”) 7 Kasım 2015 tarihli ve 29525 sayılı Resmi aGazete’ de yayınlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik’in amacı, düzenli göçün teşvik edilmesi ve düzensiz göç ile mücadele kapsamında hava yolu taşıyıcılarının yükümlülüklerine ilişkin usul ve esasları düzenlenmesidir.
- Yönetmelik’in 5. Maddesi havayolu ile taşınan yolculara ilişkin sorumlulukları düzenler. Buna göre taşıyıcı;– kabul edilmeyen yolcunun (ülkeye giriş yapabilmek veya ülkeden transit geçebilmek için sınır kapılarına gelen ancak mevzuatta aranan koşulları taşımadığından ülkeye girişine ya da ülkeden transit geçişine izin verilmeyen kişiyi) taşınmasını engellemek için gerekli tedbirleri almak
ile yükümlüdür.
Bunlara ek olarak, Türk havalimanlarını transit olarak kullanmak suretiyle üçüncü ülkelere giden, ancak bu ülkelerce kabul edilmeyerek ülkemiz havalimanlarına geri getirilen yolcular ile ülkemiz havalimanlarına kabul edilmeyen yolcuyu doğrudan getiren taşıyıcıların sorumlulukları şunlardır (Madde 5):
- Yolcunun kabul edilebileceği üçüncü ülkeye gönderilmesine dair işlemlerin en geç 3 gün içinde tamamlanması,
- Yolcuların kabul edilebilecekleri ülkeye gönderilmesine kadarki beslenme, konaklama ve sağlık giderlerinin karşılanması,
- Yolcunun götürüleceği yere kendisinin veya başka bir taşıyıcının seferinin bulunmadığını veya hava muhalefeti, rötar, iptal ya da herhangi bir nedenle o ülkenin hava sahasının uçuşlara kapalı olduğunu belgelemesi halinde, havalimanı mülki idare amiri, yolcunun transferine ilişkin gerekli kolaylığın sağlanması,
- Yolcunun gitmeyi amaçladığı ülkeye kabul edilmeyip Türk havalimanına geri getirilmesi ve Türkiye tarafından sınır dışı edilmesi halinde oluşacak giderlerin karşılanması.
“Kabul edilmeyen yolcuların güvenliğinin sağlanması” başlıklı 6. Maddede düzenlenen hususlar ise şu şekildedir:
- Havalimanı mülki idare amirliği kabul edilmeyen yolcunun güvenliğinin sağlanmasından sorumludur.
- Kabul edilmeyen yolcuların uygun şartlarda barındırılması havalimanı işletmecisi tarafından sağlanır.
- Barınma yerlerinin yolcunun insanı ve temel ihtiyaçlarına göre dizayn edilmesi gerekir.
- Yolcuya ait bagaj taşıyıcı tarafından muhafaza altına alınır ve yolcunun ihtiyaçları gözetilerek eşyalarına erişimi sağlanır.
Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, düzensiz göç ile mücadele kapsamında bu yönetmeliğe dayanarak taşıyıcılardan yolcuların API ve PNR bilgilerinin paylaşılmasını isteyebilmektedir. İstenecek bilgilerin kapsamı Yönetmelik’in 9. Maddesinde de belirtildiği üzere Göç İdaresi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenir. Toplanan bilgilerin kamu düzenini ve ülke güvenliğini ilgilendiren durumlarla bu Yönetmeliğin kapsamı dışında kullanılması Yönetmeliğin anılan maddesine göre yasaktır. Bu bilgilerin paylaşılacağı diğer ülkelere ilgili kurumlardan görüş alınmak suretiyle Genel Müdürlük karar verir.(Madde 9)
Yönetmeliğin tam metnine bu linkten bu linkten ulaşabilirsini