3213 sayılı Maden Kanunu’nda 6592 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik çerçevesinde, Maden Kanunu kapsamında Maden İşleri Genel Müdürlüğü’ne (“Genel Müdürlük”) verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü teknik belgenin Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler (“YTK”) tarafından hazırlanması öngörülmüştür.
YTK’ların kuruluşuna, yükümlülüklerine ve denetimine ilişkin esas ve usuller ise 3 Haziran 2016 tarih ve 29731 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Yetkilendirilmiş Tüzel Kişiler İle İlgili Yönetmelik (“Yönetmelik”) ile belirlenmiştir. Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik uyarınca YTK, Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilen, Maden Kanunu kapsamında Genel Müdürlüğe verilmesi gereken rapor, proje ve her türlü teknik belgeyi hazırlamaya yetkili, şirket hisselerinin yarısından fazlasının sahibi mühendis olan ya da bünyesinde nitelik ve nicelikleri Yönetmelik’le belirlenen mühendisler çalıştıran maden arama/işletme ruhsat sahibi veya işletmesi olan tüzel kişi olarak tanımlanmıştır.
Bu çerçevede YTK’ların kurulması yeterlilik belgesine bağlanmıştır. Yeterlilik belgesi başvuruları Genel Müdürlük’e yapılacaktır. Genel Müdürlük’e yapılan başvurular bir ay içerisinde değerlendirilecektir.
Yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi, verildiği tarihten itibaren beş yıldır. Yeterlilik belgesinin süresinin uzatılması için YTK’nın yeterlilik belgesi geçerlilik süresinin sona ermesinden en geç iki ay önce Genel Müdürlük’e başvurması gerekmektedir.
Yeterlilik belgesi almak isteyen YTK’nın aşağıdaki şartları sağlaması ve en az beş personeli sürekli olarak istihdam etmesi zorunludur:
- Kamu veya özel sektörde mesleği ile ilgili en az beş yıl çalışmış bir maden ve bir jeoloji mühendisini,
- Maden ve jeoloji mühendisi dışında harita ve kadastro, hidrojeoloji, çevre, jeofizik, cevher hazırlama, metalürji, ziraat, orman, elektrik ve makine mühendislerinden en az bir personeli,
- Tecrübesine bakılmaksızın bir maden ve bir jeoloji mühendisini.
Bir YTK’da istihdam edilen personel, diğer YTK’larda istihdam edilemeyeceği gibi sözleşme de yapamaz.
Kamu veya özel sektörde mesleği ile ilgili en az beş yıl çalışmış maden veya jeoloji mühendisinden bir tanesi YTK organizasyonu içerisinde koordinatör olarak görevlendirilmelidir.
YTK tarafından hazırlanacak teknik belgelerde aşağıdaki şartların varlığı zorunludur:
- Arama faaliyet raporu ve aramalar ile ilgili her türlü teknik belge, jeoloji mühendisi sorumluluğunda hazırlanacaktır.
- Arama faaliyetleri jeofizik yöntemlerle yapılmış ise arama faaliyet raporunda jeofizik mühendisinin de imzası aranacaktır.
- İşletme faaliyet raporu ve işletme projeleri maden mühendisi sorumluluğunda hazırlanacaktır.
- İşletme faaliyet raporu ve işletme projesinde, diğer meslek disiplinleri ile ilgili hususların olması halinde bu meslek disiplinlerinin de imzası aranacaktır.
- Genel Müdürlüğe verilmesi gereken rapor, proje veya her türlü teknik belgede koordinatör imzasının olması zorunludur.
YTK’lar yeterlik belgesi alma aşamasında sundukları personellerinde bir değişiklik olması halinde meydana gelen bu değişikliği değişiklik tarihinden itibaren bir ay içinde Genel Müdürlük’e bildirmekle yükümlüdür. YTK, personelin herhangi bir nedenle işten ayrılma durumunu on gün içinde Genel Müdürlük’e bildirmekle yükümlüdür.
Ayrıca YTK’nın, şirket hisselerinin yarısından fazlasının sahibinin mühendis olması şartını kaybetmesi halinde, bu eksikliğini üç ay içerisinde tamamlaması gerekir.
YTK tarafından hazırlanan rapor, proje ve her türlü teknik belgenin tamamında yer alan bilgilerin doğruluğundan YTK ve imza sahipleri sorumludur.
YTK, hizmet vereceği ruhsat sahipleri ile önceden sözleşme yapmak zorundadır. Sözleşmeler, yapıldığı ve iptal edildiği tarihten itibaren bir ay içerisinde Genel Müdürlük’e bildirilir. Sözleşme yapılmadan Genel Müdürlük’e verilen rapor, proje ve her türlü teknik belge geçersiz sayılır. Bir ruhsat sahası için birden fazla YTK ile sözleşme yapılamaz. Ancak, aynı ruhsat sahasında farklı işletmecilerin faaliyet göstermesi ve/veya arama faaliyetinde bulunulması durumunda farklı YTK’lar ile sözleşme yapılabilir.
Yönetmelik’in tam metnine bu linkten ulaşabilirsiniz.